Clownseczeem (periorale dermatitis)

Korte samenvatting
Periorale dermatitis is een huidontsteking rond de mond met rode bultjes en soms roodheid van de huid. De lippen zelf zijn niet aangedaan. Het ontstaat vaak door het gebruik van corticosteroïdcrèmes in het gezicht of soms door cosmetica. De aandoening komt vooral voor bij jonge vrouwen. Behandeling bestaat uit stoppen met corticosteroïden en het gebruik van specifieke crèmes of antibiotica. De vooruitzichten zijn goed: na genezing komt het meestal niet terug.

Wat is het?
Periorale dermatitis is een ontsteking van de huid rond de mond met kleine pukkeltjes en puistjes op een rode achtergrond. Soms komt een vergelijkbare vorm rond de ogen voor (dermatitis periocularis). Het treft vooral jonge vrouwen en soms kinderen.

Hoe ontstaat het?
De belangrijkste oorzaak is gebruik van corticosteroïdcrèmes of -zalven in het gezicht. Deze onderdrukken de huidontsteking tijdelijk, maar lokken tegelijk de aandoening uit. Na stoppen kan de huiduitslag tijdelijk verergeren. Ook cosmetica, zoals vette make-up, en in sommige gevallen inhalatiecorticosteroïden bij astma kunnen een rol spelen.

Wat zijn de klachten?

• Rode bultjes en puistjes rond mond en kin, vaak op een rode en soms schilferige ondergrond.
• De huid direct langs de lippen blijft meestal vrij.
• Soms branderig gevoel of lichte jeuk.
• Irritatie bij contact met zeep, water of zonlicht.
• In het geval van dermatitis periocularis: soortgelijke afwijkingen rond ogen en oogleden.

Hoe te voorkomen?
Vermijd het gebruik van corticosteroïdcrèmes of -zalven in het gezicht en wees voorzichtig met vet- en oliehoudende cosmetica. Gebruik milde huidverzorging zonder irriterende stoffen.

Is aanvullend onderzoek nodig?
Meestal niet. De diagnose wordt gesteld op basis van het typische beeld. Een biopt is vrijwel nooit nodig.

Hoe wordt het behandeld?

• Stoppen met corticosteroïden en make-up (ondanks tijdelijke verergering).
• Lokale behandeling met metronidazol- of erytromycinegel/crème.
• Indien nodig: antibioticatabletten (zoals tetracycline, doxycycline, minocycline of erytromycine).
• Soms een korte overgangsbehandeling met zeer milde hydrocortisoncrème om af te bouwen.

Wat is het vooruitzicht?
De vooruitzichten zijn goed: na genezing komt periorale dermatitis meestal niet terug, zolang corticosteroïden en vette cosmetica vermeden worden.