Fissura ani

Wat is het?
Een fissura ani is een kloofje in de huid rond de anus dat bijzonder pijnlijk kan zijn, vooral tijdens de stoelgang. Het kloofje zit meestal aan de voor- of achterkant van de anus en verloopt in de lengterichting van de bilspleet. Vaak is er sprake van scherpe pijn en soms verlies van een kleine hoeveelheid vers rood bloed bij de ontlasting. Hoewel het bij iedereen kan voorkomen, ziet men het meestal bij mensen van jonge of middelbare leeftijd.

Hoe ontstaat het?
De precieze oorzaak van een fissuur is niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk speelt een verhoogde spanning of kramp van een deel van de sluitspier een rol. Door de pijn spant de spier zich nog meer aan, waardoor de anus nauwer wordt en obstipatie kan ontstaan. Harde ontlasting kan het kloofje telkens opnieuw openscheuren. Zo ontstaat een vicieuze cirkel van pijn, kramp en scheuren, waardoor de fissuur niet geneest.

Hoe wordt het behandeld?
In de meeste gevallen reageert een fissura ani goed op eenvoudige maatregelen. Het is belangrijk de ontlasting zacht te houden met vezelrijke voeding, voldoende vocht en eventueel laxeermiddelen. Lokale pijnstilling kan de sluitspier helpen ontspannen, waardoor de genezing bevorderd wordt. Artsen schrijven soms zalven voor zoals lidocaïne tegen de pijn, zinkzalf ter bescherming en indroging van het kloofje of een combinatie van lidocaïne met een corticosteroïd bij bijkomend eczeem. Ook kan isosorbidedinitraat-zalf worden gebruikt om de spierspanning te verlagen.

Wanneer deze maatregelen onvoldoende helpen en het kloofje chronisch blijft, kan een operatie nodig zijn. Daarbij wordt de verhoogde spanning in de sluitspier verminderd. Deze ingreep wordt uitgevoerd door de chirurg.

Wat zijn de vooruitzichten?
De meeste mensen genezen goed met eenvoudige maatregelen. Wel kunnen fissuren terugkomen, vooral als obstipatie blijft bestaan of de ontlasting te hard is. Bij een operatie zijn de vooruitzichten meestal gunstig, al bestaat er een kleine kans op blijvende klachten zoals lichte incontinentie of opnieuw ontstaan van een kloofje.