Dermatitis perioralis (clownseczeem)

Korte samenvatting
Periorale dermatitis is een ontsteking van de huid rond de mond, met roodheid, kleine pukkeltjes en puistjes. De lippen zelf zijn niet aangedaan. De aandoening komt vooral voor bij jonge vrouwen en soms bij kinderen. Het ontstaat vaak door gebruik van corticosteroïdcrèmes of cosmetica. De behandeling bestaat uit het stoppen van deze middelen en het gebruik van specifieke crèmes of antibiotica.

Wat is periorale dermatitis?
De naam betekent letterlijk: huidontsteking rond de mond. De aandoening kenmerkt zich door roodheid en kleine bultjes en puistjes rond de mond. Soms treedt een vergelijkbaar beeld op rond de ogen, dan heet dit dermatitis periocularis.

Hoe ontstaat het?

• Meestal door gebruik van corticosteroïdcrèmes of -zalven in het gezicht.
• Kan ook veroorzaakt worden door inhalatiecorticosteroïden bij astma.
• Cosmetica (vooral vet- of oliehoudende make-up zoals foundation) kan bijdragen.
• Soms ontstaat het spontaan, zonder duidelijke oorzaak.

Wat zijn de verschijnselen?

• Kleine rode pukkeltjes en puistjes, meestal op een rode en schilferige ondergrond
• Vooral rond de mond en kin; vaak blijft een smalle rand huid langs de lippen vrij
• Soms rond de ogen (dermatitis periocularis)
• Lichte jeuk, branderigheid en gevoeligheid
• Kan lijken op acne of rosacea

Hoe wordt de diagnose gesteld?
Meestal op het oog, door herkenbare huidafwijkingen. Een biopt is zelden nodig.

Wat is de behandeling?

• Stoppen met corticosteroïdcrèmes en make-up (ook al verergert de huid vaak tijdelijk daarna)
• Lokale behandeling met crèmes of gels die metronidazol of erytromycine bevatten
• Soms tijdelijk gebruik van de zwakste hormooncrème (hydrocortison) om af te bouwen
• Antibiotica in tabletvorm (bijv. doxycycline, tetracycline, minocycline, erytromycine of claritromycine) bij hardnekkige gevallen
• Let op: sommige antibiotica verminderen de betrouwbaarheid van de anticonceptiepil

Wat zijn de vooruitzichten?

• Meestal geneest de aandoening volledig.
• Terugkeer kan voorkomen worden door corticosteroïdcrèmes en vette cosmetica in het gezicht te vermijden.