Bacteriële vaginose

Korte samenvatting
Bacteriële vaginose is een veelvoorkomende vaginale infectie die ontstaat door een verstoring van de normale bacteriële balans in de vagina. De klachten bestaan meestal uit een grijs-witte, dunne afscheiding met een onaangename (visachtige) geur. De aandoening is goed te behandelen met antibiotica, maar komt regelmatig terug.

Wat is het?
 Bacteriële vaginose (BV) is een aandoening waarbij het evenwicht tussen de natuurlijke bacteriën in de vagina verstoord raakt. Normaal overheersen de lactobacillen, die melkzuur produceren en zorgen voor een zure, beschermende omgeving. Bij BV nemen andere bacteriën de overhand, waardoor de zuurgraad stijgt en klachten ontstaan. BV is niet echt een soa, maar seksueel gedrag (zoals wisselende partners of douchen) kan het risico verhogen.

Hoe ontstaat het?
 BV ontstaat door een overgroei van bepaalde bacteriën, zoals Gardnerella vaginalis, ten koste van de beschermende lactobacillen. Risicofactoren zijn douchen met zeep of spoelingen, nieuwe of meerdere sekspartners, gebruik van een spiraaltje en antibioticagebruik. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd en tijdens de zwangerschap kan het het risico op vroeggeboorte iets verhogen.

Wat zijn de klachten?
 De belangrijkste klacht is een waterige, grijs-witte vaginale afscheiding met een sterke, visachtige geur, vooral na geslachtsgemeenschap. Soms is er een licht branderig gevoel bij plassen of milde irritatie, maar meestal geen jeuk of roodheid. Ongeveer de helft van de vrouwen met BV heeft helemaal geen klachten.

Hoe te voorkomen?
 Gebruik geen vaginale spoelingen of zeep, omdat die de natuurlijke bacteriebalans verstoren. Beperk het aantal seksuele partners en gebruik eventueel condooms. Houd de vaginazone schoon met lauw water en draag ademend katoenen ondergoed.

Is aanvullend onderzoek nodig?
 De diagnose wordt gesteld op basis van de klachten, eventueel aangevuld met onderzoek van de vaginale afscheiding. Hierbij wordt gekeken naar de pH (vaak hoger dan 4,5) en onder de microscoop naar het typische beeld van ‘clue cells’ (vaginale cellen bedekt met bacteriën).

Hoe wordt het behandeld?
 De standaardbehandeling bestaat uit antibiotica, meestal metronidazol of clindamycine, als tablet of vaginale crème. Deze middelen zijn ook veilig te gebruiken tijdens de zwangerschap. BV kan echter terugkomen na behandeling. Het gebruik van probiotica met melkzuurbacteriën lijkt mogelijk gunstig, maar het bewijs daarvoor is nog beperkt.

Wat is het vooruitzicht?
 Bacteriële vaginose is goed te behandelen en meestal onschuldig, maar kan terugkeren, vooral bij herhaalde blootstelling aan risicofactoren. De klachten verdwijnen doorgaans binnen enkele dagen na de start van de behandeling. Bij aanhoudende of steeds terugkerende klachten is het verstandig opnieuw contact op te nemen met de arts.