Atheroomcysten

Korte samenvatting
Atheroomcysten zijn goedaardige bultjes onder de huid die meestal geen pijn doen en langzaam groeien. Ze hoeven vaak niet behandeld te worden, tenzij ze rood, pijnlijk of geïnfecteerd raken. Uitknijpen wordt afgeraden omdat dit een infectie kan veroorzaken.

Wat is het?
Een atheroomcyste is een kleine, ronde en harde bult die ontstaat onder de huid. Ze komen vaak voor op het gezicht, hoofd, de nek, rug en geslachtsdelen. Ze zijn gevuld met een dikke, soms onaangenaam ruikende substantie. De grootte varieert van enkele millimeters tot enkele centimeters. Atheroomcysten zijn onschuldig en nooit kwaadaardig.

Hoe ontstaat het?
De cyste ontstaat wanneer een haar-talgklierfollikel verstopt raakt. De talg die normaal naar buiten wordt afgevoerd, hoopt zich op in de klier en vormt zo een cyste gevuld met keratine en talg.

Wat zijn de klachten?
In de meeste gevallen veroorzaken atheroomcysten geen pijn of andere klachten. Ze groeien langzaam en blijven stabiel aanwezig. Pas als ze ontsteken of geïnfecteerd raken, worden ze rood, gezwollen en pijnlijk.

Hoe te voorkomen?
Er zijn geen specifieke maatregelen om atheroomcysten te voorkomen, omdat ze spontaan ontstaan.

Is aanvullend onderzoek nodig?
Een arts kan de diagnose meestal stellen door lichamelijk onderzoek. Alleen bij twijfel kan aanvullend onderzoek of verwijdering nodig zijn om zeker te zijn.

Hoe wordt het behandeld?
Behandeling is niet altijd nodig. Wanneer de cyste ontstoken, pijnlijk of hinderlijk is, kan een arts deze chirurgisch verwijderen. Verwijdering kan ook uit cosmetische overwegingen gebeuren. Het leegknijpen van de cyste wordt afgeraden, omdat dit infecties kan veroorzaken en de cyste vaak terugkomt.

Wat is het vooruitzicht?
De vooruitzichten zijn goed: atheroomcysten zijn ongevaarlijk. Soms verdwijnen ze vanzelf, soms blijven ze aanwezig of groeien ze langzaam door. Na drainage of gedeeltelijke verwijdering kan de cyste opnieuw ontstaan, maar blijvende schade veroorzaakt dit niet.