Aardbeiengezwel (hemangioom)

Korte samenvatting

Een hemangioom, ook wel wijnvlek genoemd, is een goedaardige rood/blauwe zwelling van bloedvaten die vaak kort na de geboorte ontstaat en in de loop der jaren vanzelf weer verdwijnt. Een wijnvlek daarentegen is een aangeboren vaatafwijking die zichtbaar blijft en donkerder kan worden met de tijd. Behandeling is meestal niet nodig, tenzij de plek hinderlijk of bedreigend is.

Wat is het?

• Hemangioom: een goedaardige tumor van bloedvaten in de huid, ook wel aardbeiengezwel genoemd. Ontstaat in de eerste levensweken, groeit snel en verdwijnt later vaak vanzelf.
• Wijnvlek (capillaire malformatie): een aangeboren roze tot paarse vaatafwijking. Al bij de geboorte aanwezig en verdwijnt nooit spontaan.

Hoe ontstaat het?

De precieze oorzaak van hemangiomen en wijnvlekken is onbekend. Bij hemangiomen treedt snelle celdeling van bloedvatcellen op, bij wijnvlekken gaat het om blijvend uitgezette vaatjes zonder extra celdeling.

Wat zijn de klachten?

• Hemangioom: begint vaak als een lichte vlek, ontwikkelt zich tot een rode/paarsige zwelling die kan variëren in dikte en kleur. Groeit vooral in de eerste maanden en kan soms kapotgaan of bloeden. Komt vaak voor in het gezicht, hals of romp.
• Wijnvlek: vlakke roze tot paarse verkleuring, vaak in het gezicht. Wordt met de jaren donkerder en dikker.

Hoe te voorkomen?

Er bestaan geen maatregelen om het ontstaan van hemangiomen of wijnvlekken te voorkomen.

Is aanvullend onderzoek nodig?

• Meestal is de diagnose klinisch te stellen.
• Biopt is zelden nodig.
• Extra onderzoek is verstandig bij:
• hemangioom rond oog, neus, lip of oor,
• groot hemangioom in hals, nek of bij de anus,
• hemangioom onder op de rug (mogelijke open ruggetje),
• meer dan vijf hemangiomen op de huid (mogelijke inwendige hemangiomen, vooral lever).

Hoe wordt het behandeld?

• Hemangioom: meestal geen behandeling. Bij complexe of hinderlijke hemangiomen kan gekozen worden voor:
• corticosteroïden (oraal of inspuiting),
• bètablokker (propranolol, veelbelovend),
• lasertherapie bij oppervlakkige of wondjes in hemangiomen,
• chirurgie in uitzonderlijke gevallen.
• Wijnvlek: behandeling met kleurstoflaser geeft vaak verlichting van de kleur. Soms is plastische chirurgie of camouflage make-up een optie.

Wat is het vooruitzicht?

• Hemangioom: groeit snel in de eerste 6–12 maanden, blijft daarna stabiel en krimpt langzaam. Verdwijnt bij:
• 50% van de kinderen rond 5 jaar,
• 70% rond 7 jaar,
• 90% rond 9 jaar.
  Soms blijft een litteken of huidafwijking achter waarvoor later plastische chirurgie nodig kan zijn.
• Wijnvlek: verdwijnt nooit spontaan en kan donkerder en dikker worden met de leeftijd.